نویسندگان:
زهرا شادفر1 ، مجتبی رجب پور2 ، عادل کاشفی3 .1Islamic Azad University, Semnan, Iran
2Islamic Azad University, Semnan, Iran
3University of Brasilia, Brazil
چکیده فارسی: کارکردهای اجرایی نقش مهمی در توانایی افراد برای برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی و تنظیم رفتارشان ایفا می‌کنند، که اغلب در معتادان به مواد مخدر با مشکل مواجه می‌شود. با توجه به اینکه فراشناخت به آگاهی و درک فرد از فرایندهای شناختی خود، ازجمله توانایی آنها برای نظارت و کنترل تفکر خود اشاره دارد، این پژوهش با هدف شناسایی رابطه کارکردهای اجرایی و فراشناخت در بیماران معتاد تحت درمان نگهدارنده انجام پذیرفت. دراین راستا، 160 بیمار تحت درمان با متادون از سه مرکز مختلف در شهر سمنان سال 1402، به روش نمونه‌‌گیری در دسترس انتخاب شدند. افراد شرکت‌کننده آزمون رنگ واژه استروپ برای بررسی کارکرد اجرایی و پرسش‌نامه باورهای فراشناختی ولز (MCQ-30) را تکمیل کردند. پس از بررسی پایایی پرسش‌نامه به بررسی روایی آن با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی پرداختیم و سپس تجزیه و تحلیل داده‌ها از طریق همبستگی و رگرسیون چندگانه با روش گام به گام مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در بیماران تحت درمان با نگهدارنده بین زیر مقیاس‌های باور مثبت با نمره کارکرد اجرایی (004/0=p)، باور مثبت با زمان کارکرد اجرایی (001/0>p) ارتباط معکوس معنی‌دار و باور منفی با نمره کارکرد اجرایی افراد (001/0>p) رابطه مثبت و معنی‌داری برقرار است و زیرمقیاس‌های باورهای مثبت و نیاز به کنترل افکار به طور معنی‌داری می‌توانند کارکرد اجرایی را در بیماران تحت درمان نگهدارنده پیش‌بینی نمایند. با توجه به یافته‌های این پژوهش، زیرمقیاس‌های باور مثبت و باور منفی ارتباط معنی‌داری با کارکردهای اجرایی دارد و می‌تواند پیش‌بینی کننده کارکردهای اجرایی دراین افراد باشد. درک این موضوع می‌تواند به مداخله‌های متناسب با هدف بهینه‌‌سازی نتایج درمان کمک کند.کارکردهای اجرایی نقش مهمی در توانایی افراد برای برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی و تنظیم رفتارشان ایفا می‌کنند، که اغلب در معتادان به مواد مخدر با مشکل مواجه می‌شود. با توجه به اینکه فراشناخت به آگاهی و درک فرد از فرایندهای شناختی خود، ازجمله توانایی آنها برای نظارت و کنترل تفکر خود اشاره دارد، این پژوهش با هدف شناسایی رابطه کارکردهای اجرایی و فراشناخت در بیماران معتاد تحت درمان نگهدارنده انجام پذیرفت. دراین راستا، 160 بیمار تحت درمان با متادون از سه مرکز مختلف در شهر سمنان سال 1402، به روش نمونه‌‌گیری در دسترس انتخاب شدند. افراد شرکت‌کننده آزمون رنگ واژه استروپ برای بررسی کارکرد اجرایی و پرسش‌نامه باورهای فراشناختی ولز (MCQ-30) را تکمیل کردند. پس از بررسی پایایی پرسش‌نامه به بررسی روایی آن با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی پرداختیم و سپس تجزیه و تحلیل داده‌ها از طریق همبستگی و رگرسیون چندگانه با روش گام به گام مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در بیماران تحت درمان با نگهدارنده بین زیر مقیاس‌های باور مثبت با نمره کارکرد اجرایی (004/0=p)، باور مثبت با زمان کارکرد اجرایی (001/0>p) ارتباط معکوس معنی‌دار و باور منفی با نمره کارکرد اجرایی افراد (001/0>p) رابطه مثبت و معنی‌داری برقرار است و زیرمقیاس‌های باورهای مثبت و نیاز به کنترل افکار به طور معنی‌داری می‌توانند کارکرد اجرایی را در بیماران تحت درمان نگهدارنده پیش‌بینی نمایند. با توجه به یافته‌های این پژوهش، زیرمقیاس‌های باور مثبت و باور منفی ارتباط معنی‌داری با کارکردهای اجرایی دارد و می‌تواند پیش‌بینی کننده کارکردهای اجرایی دراین افراد باشد. درک این موضوع می‌تواند به مداخله‌های متناسب با هدف بهینه‌‌سازی نتایج درمان کمک کند.
Prediction of Executive Functions Based on Metacognition in Patients Undergoing Maintenance Therapy
English Abstract: Executive functions play a crucial role in individual's ability to plan, organize, and regulate their behavior, which is often impaired in drug addicts, given that metacognition refers to a person's awareness and understanding of their cognitive processes, including their ability to the monitoring and control of thinking refers to this research with the aim of identifying the relationship between executive functions and metacognition in addicted patients undergoing maintenance treatment. In this regard, 160 patients treated with methadone from three different centers in Semnan city were selected by simple random sampling method. Participants completed the Stroop color word test to assess executive function and Well's Metacognitive Beliefs Questionnaire (MCQ 30). After examining the reliability of the questionnaire, it's validity was assessed using confirmatory factor analysis. Data were then analyzed using correlation and stepwise multiple regression. The results indicated that in patients undergoing maintenance treatment, there were significant inverse correlations between positive belief subscales and executive function score (p=0.004) and positive belief subscales and executive function time (p<0.001). A significant positive correlation was found between negative belief subscales and executive function score (p<0.001). The positive beliefs and need for thought control subscales significantly predicted executive function in patients undergoing maintenance treatment. These findings suggest that positive and negative belief subscales are significantly associated with executive function and can predict executive function in these individuals. Understanding this relationship can inform interventions aimed at optimizing treatment outcomes.
Keywords: Executive function , metacognition , Addict , Maintenance Treatment .