نویسندگان:

آمنه شاهوردی¹ ، معبود امیدی² ، مریم موسوی نیک³ .

¹Nasser Khosrow Institute of Higher Education, Saveh, Iran.

²Nasser Khosrow Institute of Higher Education, Saveh, Iran.

³Nasser Khosrow Institute of Higher Education, Saveh, Iran.

چکیده فارسی: اهداف پژوهش حاضربا هدف تعیین اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر تنظیم شناختی هیجان، شدت علائم روان‌تنی میگرن و سبک‌های مقابله با استرس در بین زنان مبتلا به بیماری میگرن انجام شد. مواد و روش ها این پژوهش در قالب یک طرح پژوهشی نیمه‌آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری این پژوهش متشکل از کلیه مراجعان زن مبتلا به میگرن مراجعه‌کننده به متخصصان مغز و اعصاب شهر خرم‌آباد در سال 1401 بود. حجم نمونه 32 بیمار زن مبتلا به میگرن بود که به روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. سپس به‌صورت تصادفی در 2 گروه آزمایش (16 نفر) و کنترل (16نفر) جایگزین شدند‌. جهت گردآوری اطلاعات از پرسش‌نامه ‌های تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی، علائم روان‌تنی میگرن نجاریان و سبک‌های مقابله با استرس بیلینگز و موس استفاده شد. مداخله شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی به‌ صورت یک جلسه درهفته و طی 8 هفته متوالی در گروه آزمایش انجام شد. داده‌ها بااستفاده از تحلیل کوواریانس(آنکووا) تجزیه‌وتحلیل شدند. یافته ها نتایج تحلیل کوواریانس نشان دادند مداخله شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی در سطحP<0/01 ،F=14/406  بر تنظیم شناختی هیجان‌، شدت علائم روان‌تنی میگرن و سبک‌های مقابله با استرس مراجعان زن مبتلا به میگرن حداقل در یکی از متغیرها اثرمعناداری داشته است. همچنین نتایج تحلیل کوواریانس تک‌متغیری نشان دادند شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی در سطح  P<0/01 ،F=7/60بر تنظیم شناختی هیجان و در سطح P<0/01 ،‌F=46/53 بر شدت علائم روان‌تنی میگرن و در سطح P<0/03 ،‌F=5/18 بر سبک‌های مقابله با استرس در مرحله پس‌آزمون اثرمعناداری داشته است. نتیجه گیری مداخله شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر افزایش تنظیم شناختی هیجان، کاهش شدت علائم روان‌تنی میگرن و سبک‌های مقابله با استرس بیماران زن مبتلا به میگرن اثربخش است. بر‌این‌اساس در فرایند اثربخشی برنامه شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کاهش اجتناب از فرار از تجارب ناخوشایند ناشی از میگرن می‌توان گفت در این روش، افراد یاد می‌گیرند چگونه از روش‌های شناختی و تعمق‌های ذهن‌آگاهانه برای متوقف کردن فرایندهای خودکاری که اغلب باعث کاستی در تنظیم هیجان مثبت، شدت گرفتن علائم روان‌تنی میگرن و سبک‌های مقابله با استرس سازگارانه می‌شود، استفاده کنند.

کلمات کلیدی: ذهن آگاهی ، تنظیم هیجان ، درمان شناختی رفتاری ، اختلالات میگرن ، پزشکی روان‌تنی .

Effect of Mindfulness-based Cognitive Therapy on Cognitive Emotion Regulation, Psychosomatic Symptom Severity of Migraine, and Stress Coping Styles of Women with Migraine

English Abstract: Objectives The present study aims to examine the effect of mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) on cognitive emotion regulation, psychosomatic symptom severity of migraine, and stress coping styles of women with migraine. Methods This is a quasi-experimental study with a pre-test and post-test design. The study population consisted of all women suffering from migraine referred to neurologists in Khorramabad city, Iran in 2022.  Of these, 32 were selected by a convenience sampling method and randomly divided into two groups of intervention (n=16) and control (n=16). Garnefski’s cognitive emotion regulation questionnaire, Najarian’s psychosomatic symptoms of migraine questionnaire, and Billings and Moss’s stress coping styles questionnaire were used to collect data. The MBCT was provided to the intervention group for 8 consecutive weeks, one session per week. The data were analyzed using analysis of covariance (ANCOVA). Results The results of multivariate ANCOVA showed that MBCT significantly affected at least one of the variables (F=14.406, P<0.01). The results of univariate ANCOVA showed that MBCT had a significant effect on cognitive emotion regulation strategies (F=60.7, P<0.01), the severity of migraine (F=53.46, P<0.01),  and stress coping styles (F=18.5, P=0.03) in the post-test phase. Conclusion MBCT is effective in improving cognitive emotion regulation strategies, reducing the psychosomatic symptom severity of migraine, and improving stress coping styles of women with migraine. By this method, women learn how to use cognitive methods and mindfulness techniques to stop the automatic processes that cause a deficiency in positive emotion regulation, intensify migraine, and avoid the use of adaptive stress coping styles.

Keywords: emotion regulation , mindfulness-based cognitive therapy , Migraine , Psychosomatic medicine .