نویسندگان:

سمیرا معصومیان¹ ، بنفشه غرایی² ، عباس رمصانی فرانی³ ، محمدرضا شعیری⁴ ، علی اصغر اصغرنژاد فرید⁵ .

¹Department of Clinical Psychology, Faculty of Medicine, Aja University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

²Department of Clinical Psychology, School of Behavioral Sciences and Mental Health (Tehran Institute of Psychiatry), Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

³Department of Clinical Psychology, School of Behavioral Sciences and Mental Health (Tehran Institute of Psychiatry), Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

⁴Department of Clinical Psychology, Faculty of Humanities, Shahed University, Tehran, Iran.

⁵Department of Clinical Psychology, School of Behavioral Sciences and Mental Health (Tehran Institute of Psychiatry), Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

چکیده فارسی: اهداف در پنجمین ویرایش راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، اختلال وسواسی‌جبری با افکار یا تصاویر مزاحم و ناخوشایند (وسواس) که با اعمال تکراری و ناخواسته (اجبار) همراه می‌شود، مشخص شده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین تفاوت اثربخشی پروتکل درمان طرح‌واره هیجانی افزوده‌شده به رویارویی و پیشگیری از پاسخ با رویارویی و پیشگیری از پاسخ (درمان رویارویی و پیشگیری از پاسخ) و «درمان دارویی» در بهبود علائم بیماران مبتلا به اختلال وسواسی‌جبری انجام شد. مواد و روش ها پژوهش حاضر به‌صورت کارآزمایی بالینی تصادفی انجام شد. جامعه پژوهشی مطالعه حاضر همه بیماران مبتلا به اختلال وسواسی‌جبری مراجعه‌کننده به بیمارستان‌ها و کلینیک‌های سطح شهر تهران بود. 45 بیمار مبتلا به اختلال وسواسی‌جبری به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به‌طور تصادفی 15 بیمار در گروه درمان طرح‌واره هیجانی افزوده‌شده به رویارویی و پیشگیری از پاسخ و 15 بیمار در گروه‌ درمان رویارویی و پیشگیری از پاسخ و 15 بیمار نیز در گروه درمان دارویی قرار گرفتند. بعد از جایگزینی تصادفی بیماران در 3 شیوه‌ درمانی، تمام بیماران مقیاس وسواس فکری‌عملی ییل براون - ویرایش دوم، مقیاس 4 سامانه‌ای اضطراب، پرسش‌نامه افسردگی بک را قبل و در انتهای درمان و 2 ماه بعد از درمان تکمیل کردند. سپس تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌های ناپارامتریک و شاخص تغییر پایدار (شاخص تغییر پایدار) انجام شد. یافته ها بین درمان «‌گروه درمان طرح‌واره هیجانی افزوده‌شده به رویارویی و پیشگیری از پاسخ» با «درمان رویارویی و پیشگیری از پاسخ» و «درمان دارویی» در علائم و شدت وسواس و اضطراب (به جز افسردگی) بیماران تفاوت معناداری گزارش شد. علاوه‌براین، یافته‌های حاصل از معناداری بالینی به جز متغیر اضطراب، در متغیرهای افسردگی و علائم و شدت وسواس گروه درمان طرح‌واره هیجانی افزوده‌شده به رویارویی و پیشگیری از پاسخ نسبت به درمان رویارویی و پیشگیری از پاسخ و مخصوصاً درمان دارویی، تغییرات معنادارتری نشان داد. نتیجه گیری 2 درمان طرح‌واره هیجانی افزوده‌شده به رویارویی و پیشگیری از پاسخ و درمان رویارویی و پیشگیری از پاسخ در بیماران مبتلا به اختلال وسواسی‌جبری اثربخش هستند و هر 2 نسبت به درمان دارویی موجب بهبود بیشتر علائم بیماران می‌شود

کلمات کلیدی: افسردگی ، اضطراب ، اختلال وسواسی- جبری ، رویارویی درمان ، درمان دارویی .

Comparing the Effectiveness of Schema Therapy Augmented Exposure and Response Prevention With Exposure and Response Prevention and Pharmacotherapy in Obsessive-compulsive Disorder

English Abstract: Objectives: Obsessive-compulsive disorder (OCD) is defined in the diagnostic and statistical manual of mental disorders, 5th Edition (DSM-5) as annoying and unpleasant thoughts or images (obsession) associated with repetitive and unwanted actions (compulsion). This study aims to compare emotional schema therapy augmented exposure and response prevention (ESTERP) with exposure and response prevention (ERP) and pharmacotherapy in improving the symptoms of OCD patients. Methods: This was a randomized clinical trial study. The participants included all patients with OCD who were referred to hospitals and clinics in Tehran, Iran. A total of 45 patients with OCD were selected through purposeful sampling, of which 15 patients were randomly assigned to the ESTERP group, 15 to the ERP group, and 15 to the pharmacotherapy group. After randomly placing the patients in the three groups, all patients completed the Yale-Brown obsessive-compulsive scale-2nd edition (Y-BOCS-II), the four systems anxiety questionnaire (FSAQ), and the Beck depression inventory-2nd edition (BDI-II) before, in the end, and 2 months after the treatment. Then, the data were analyzed using nonparametric tests and the reliable change index. Results: There was a significant difference between the treatment of ESTERP with ERP and pharmacotherapy in the symptoms and severity of OCD and anxiety (except for the depression variable) in patients with OCD. In addition, the findings of the clinical significance of ESTERP compared to the other two treatments showed more significant changes in symptoms and severity of OCD and depression (except for the anxiety variable). Conclusion: Both ESTERP and ERP treatments are effective in patients with OCD and both lead to more improvements in patients’ symptoms than pharmacotherapy.

Keywords: depression , anxiety , Pharmacotherapy , Obsessive compulsive disorder , Exposure therapy .