نویسندگان:
اکبر طاهری1 ، سید علی مرعشی2 ، نجمه حمید3 ، کیومرث بشلیده4 .1Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
2Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
3Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
4Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
چکیده فارسی: اهداف: تعیین اثر بخشی درمان متمرکز بر شفقت بر بهبود بهزیستی روانشناختی و تقویت معناداری زندگی مادران دارای کودک مبتلا به اختلال ذهنی-رشدی بود. مواد و روش ها: روش این مطالعه از نوع آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را همه مادران کودکانِ مبتلا به اختلال ذهنی-رشدی اهواز در سال تحصیلی 1398-1397 تشکیل دادند که از میان آن‌ها به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، 30 نفر از مادرانی که نمره‌های بهزیستی روانشناختی و معناداری زندگی‌شان یک انحراف معیار پایین‌تر از میانگین نمونه اولیه بود، انتخاب و به‌‌صورت تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. سپس طرح آزمایش برای گروه آزمایش اجرا شد. برای جمع‌آوری داده از فرم 84 سؤالی مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف و پرسش‌نامه معناداری زندگی استیگر استفاده شد. داده‌ها از طریق آزمون آماری تحلیل کوواریانس تجریه و تحلیل شدند. یافته ها: آزمون‌های آماری تحلیل کوواریانس چند‌متغیری در گروه‌های آزمایش و کنترل نشان می‌دهد که این گروه‌ها حداقل در یکی از متغیرهای وابسته با یکدیگر تفاوت معناداری دارند. نسبت F تحلیل کوواریانس تک‌متغیری برای متغیر بهزیستی روانشناختی (32/48=F و 0/001≥P) و برای متغیر معناداری زندگی (51/32=F و 0/001≥P) به دست آمد. به علاوه، نسبت F تحلیل کوواریانس تک‌متغیری برای متغیر بهزیستی روانشناختی (61/45=F و 001/0≥P ) و برای متغیر معناداری زندگی (33/60=F و 0/001≥P) به دست آمد. بنابراین در متغیرهای وابسته (بهزیستی روانشناختی و معناداری زندگی) بین گروه‌های آزمایش و کنترل در مرحله پس‌آزمون و پیگیری تفاوت معناداری مشاهده شد. نتیجه گیری: نتیجه مطالعه نشان داد درمان متمرکز بر شفقت به شکل معناداری منجر به بهبود بهزیستی روانشناختی و تقویت معناداری زندگی شد. یک دوره پیگیری چهار هفته‌ای نیز تغییرات درمانی را پایدار نشان داد. بنابراین درمان متمرکز بر شفقت بر بهبود بهزیستی روانشناختی و تقویت معناداری زندگی مادران دارای کودک مبتلا به اختلال ذهنی-رشدی مؤثر است و این روش درمانی به‌‌عنوان یک درمان مفید برای ارتقای سطح بهزیستی روانشناختی و معناداری زندگی به درمان‌گران پیشنهاد می‌‌شود.
The Effectiveness of Compassion-Focused Therapy on Psychological Well-Being and Meaning in Life of Mothers of Children With Intellectual and Developmental Disorders
English Abstract: Objectives This study aimed to determine the effectiveness of compassion-focused therapy on psychological well-being and meaning in the life of mothers of children with intellectual and developmental disorders living in Ahvaz City, Iran. Methods The research method was experimental with a pre-test-post-test design with a control group. The study participants included 30 mothers who were selected by random sampling method. Fifteen mothers were randomly assigned to the experimental group and 15 to the control group, and the intervention was conducted for the experimental group. The study instruments included psychological well-being scale and a meaning in life questionnaire. The obtained data were analyzed by using a multivariate analysis of covariance in SPSS v. 22. Results Multivariate analysis of covariance showed that the study groups differed significantly in at least one of the dependent variables. F statistics of univariate analysis of covariance for psychological well-being (F=48.32, P≥0.001) and meaning in life (F=51.32, P≥0.001) were obtained in the pretest. In addition, the F statistics of univariate analysis of covariance were obtained for the psychological well-being variable (F=45.61, P≥0.001) and meaning in life (F=33.60, P≥0.001) in the posttest. Therefore, a significant difference was observed between experimental and control groups in the posttest and follow-up stages in the dependent variables (psychological well-being and meaning in life). Conclusion The results showed that compassion-focused therapy significantly improved the psychological well-being and meaning of mothers of children with intellectual and developmental disorders. A follow-up of four weeks also indicated the sustainability of the therapeutic improvements. Consequently, this treatment is recommended to psychotherapists as a valuable intervention for increasing psychological well-being and meaning in life.
Keywords: psychological well-being , meaning in life , Mental-developmental disorder .