نویسندگان:

محمد مسعود دیاریان¹ .

¹استادیار گروه مشاوره، واحد خمینی شهر، دانشگاه ازاد اسلامی ، خمینی شهر/اصفهان ، ایران

چکیده فارسی: همواره کیی از اهداف و دستاوردهای نظریه پردازی در حوزه ی مطالعات اجتماعی خانواده، الگوسازی از این نهاد بنیادین جامعه بوده است. این نظریه پردازی ها بیشتر برآمده از گفتمانی خاص است. از این رو، نوعی دوسویگی معرفت شناسی میان یک الگوی خانواده (به مثابه دستاورد نظریه) و یک گفتمان مشخص وجود دارد. در این مقاله تلاش می شود تا ضمن بازخوانی متون و طبقه بندی آنها و با استفاده از روش تحلیل گفتمان، به بازنمایی دو الگوی خانواده ی مدرن مدنی و ایرانی اسلامی که حاصل دو طیف غالب از نظریه پردازی های مطالعات اجتماعی خانواده در ایران هستند، پرداخته شود. در مجموع به نظر می رسد که علی رغم وجود پاره ای از ویژگی های مثبت که در الگوی مدرن مدنی شناسایی می شود. الگوی خانواده ی ایرانی- اسلامی مزایای بالقوه ی بیشتری دارد.

کلمات کلیدی: گفتمان ، الگوسازی ، ساختار خانواده ، نظریه پردازی ، الگوی خانواده ی مدرن مدنی ، الگوی خانواده ی ایرانی اسلامی .

A Study on status and discourse analysis of social theorizations from a desirable family pattern in Iran

English Abstract: one of the objects and achievements of the theorization in the context of family social studies has always been pattern-making from this fundamental institution of society. Such theorizations are usually arisen from a particular discourse. Hence, there is an epistemological mutuality between a family pattern, as the theory’s consequence, and a particular discourse. In conjunction with reviewing and classifying the existing literature through the application of the discourse analysis method, this paper tries to represent civil-modern and Iranian-Islamic family patterns, which are two dominant spectrums of theorization for social studies of family. Overall, it seems that, despite of having some positive features in the civil-modern pattern, the Iranian-Islamic pattern has more potential advantages.