نویسندگان:

¹دﺍنشجوی دکتری گروه روانشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده فارسی: سده آغازین عصر غیبت، دارای ویژگی­هایی منحصر به فرد است. درباره حضور زنان در تحولات این عصر و نتایج آن، اقوال و تفاسیر متعددی در منابع اسلامی دیده می­شود که در این مقاله بررسی‌ شده است. در این مقاله، بخش­هایی از نقش تاریخی زنان شیعی در قالب فعالیت­ها و سیاست­های آنان در رویارویی با مسایل سده نخستین عصر غیبت و پیامد­های آن به روش مطالعه تاریخی و توصیفی - تحلیلی بررسی می­شود. هدف آن است تا با بررسی الگوی دین شناختی زن در اندیشه تشیع؛ مقدار مشارکت زنان در تحولات اجتماعی این عصر و تدابیر بزرگان امامیه در این خصوص بررسی شود. بر این اساس، روشن می­شود حضور زنان در عرصه­های اجتماعی مبتنی بر آموزه­های وحیانی و سیره پیشوایان معصوم بوده و از مهم‌ترین و مؤثرترین عوامل در توسعه نفوذ شیعیان در عرصه مدیریت اجتماعی بشمار می‌رود. زنان شیعی تحت نظارت و تأیید اهل‌بیت (ع) و بزرگان امامیه و خاصیت تعلیمی- تبلیغی آموزه­های شیعی، نقش مهمی را در تحولات تاریخی این دوران ایفا کردند. درنتیجه عموم جامعه از توانمندی و ظرفیت­های زنان به‌ویژه در عرصه جهاد فرهنگی و برای تقویت هویت شیعی، توسعه مناسبات اجتماعی، نشر معارف دینی، نهادینه­کردن فرهنگ انتظار و حضور مؤثر در دگرگونی­های فرهنگی و اجتماعی بهره گرفتند. در این مقاله، این مسئله با استناد به منابع اسلامی و پژوهش‌های معاصر نقد و ارزیابی می­شود.

Analysis of the Social Role of Shiite Women in the First Century of Occultation of Imam Mahdi (As)

English Abstract: First century of occultation has special features. In this article, part of the historical role of Shiite women and their activities and policies during the first century of the absence is studied. Different Islamic sources about the presence of women in this era and its result would be examined in the following paper. Accordingly, it becomes clear that the presence of women in social places has been base on Islamic traditions and teachings of Ahl al-Bayt (as). So all society uses their capabilities and capacities, especially in various fields such strengthening Shiite identity, developing social relations, publishing religious education, institutionalizing the waiting culture and effective participation in social and cultural transformation. Shiite women played an important role in the historical developments of this period. Therefor this paper discusses, analyzes and evaluates the issue with reference to Islamic sources.