نویسندگان:

¹استاد گروه روانشناسی، دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی، تهران، ایران.

چکیده فارسی: بعد از اجلاس بن در آلمان سال 2001 و به دنبال آن تصویب قانون اساسی جدید افغانستان سال 1382 و قانون انتخابات در سال 1383 راهبرد اقدام مثبت با سازوکار مشخص برای بهبود وضعیت زنان در مشارکت سیاسی ـ اجتماعی وارد ادبیات حقوقی افغانستان شد. باگذشت زمان از اجرای راهبرد اقدام مثبت حیات پرفرازونشیب زنان در افغانستان اقتضا می‌کرد تا در این تحقیق کیفی راهبرد فوق از منظر تجربه‌ی زیسته نمایندگان زن مورد بازنمایی قرار گیرد. در این راستا با شیوه‌ی پدیدارشناسی، از طریق «مصاحبه ‌نمیه‌ساختار-یافته» با 15 تن از نمایندگان زن به‌صورت حضوری گردآوری داده‌ها انجام‌یافته و کدگذاری گردید. بر اساس یافته‌ها تسهیل در رقابت با مردان، ایجاد فرصت‌ برای زنان، بهره‌وری از تنوع جنسیتی، انعطاف‌پذیری در سیاست‌گذاری دولت برای زنان ازجمله مقوله‌هایند که بر نیاز زنان به راهبرد اقدام مثبت دلالت دارد. همچنین نتایج نشان داد سیاست اجرایی اقدام مثبت در رشد توانایی و قابلیت زنان مهم دانسته می‌شود ـ زیرا ظهور توانایی، کسب مهارت و تجربه، مکمل شایسته‌سالاری، ازجمله مقوله‌هایند که از تجربه نمایندگان زن استخراج شد. مهم چگونگی اجرای این راهبرد است؛ بر اساس یافته‌ها دسترسی نابرابر، سرزنش، احساس حقارت، فرهنگ مردسالاری، سوءاستفاده و نبود صلح در تجربه‌ی مصاحبه‌شوندگان حکایت از چالش‌های راهبرد اقدام مثبت داشت.

Lived experience of female representatives of Affirmative action strategy in Afghanistan (phenomenological study).

English Abstract: After the Bonn Summit in Germany in 2001, followed by the adoption of the new Constitution of Afghanistan in 2003 and the Electoral Law in 2004, affirmative action strategy with a clear and systematic mechanism to improve the status of women in socio-political participation entered the Afghan legal literature. With the passage of time prosperous life of women in Afghanistan required that in this qualitative study the above strategy be represented and narrated from the perspective of the lived experience of women representatives. In this regard, data collection and coding was done in interview with 15 female representatives in person. According to the findings, facilitating competition with men, creating opportunities, productivity of gender diversity, and flexibility in laws indicate the need for women this strategy. The results also showed developing the ability and capability of women. Because the emergence of ability, the acquisition of skills and experience, complement meritocracy, are among the categories that were extracted from the experience of female representatives. What matters is how this strategy is implementation; based on the findings, unequal access, blame, feelings of inferiority, patriarchy, abuse and lack of peace in the interviewees' experience indicated affirmative action challenges to this strategy.