نویسندگان:

¹دکتری، رشته روانشناسی تربیتی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

چکیده فارسی: مشارکت سیاسی زنان امری مقبول در جهت کارآمد نمودن نظام اجتماعی و سیاسی است. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر اساس مبانی فقهی نگاهی متفاوت به حقوق طبیعی زنان و حق مشارکت سیاسی- اجتماعی آنان داشته، آنها را به رسمیت شناخته و قوای حاکم را موظف به بسترسازی مقتضی جهت نیل به آن نموده است. علی‌رغم وجود بسترهای قانونی برای مشارکت سیاسی زنان، در عمل پاره‌ای از محدودیت‌های ساختاری بر سر راه این مشارکت وجود دارد. از آنجا که مبنای قانون اساسی فتاوای فقهی می باشد، لذا برداشت های فقهی نقش اصلی را دارند. برداشت فقهی رایج، زنان را در موضع حکومت، قضاوت و مرجعیت، از باب ولایت انتصابی متصدی نمی داند اما می توان با تکیه بر ظرفیت فقه مبتنی بر اجتهاد زمان و مکان، جایگاه زن را در باب ولایت انتخابی ارتقا بخشید.

Studying Women Jurisprudential, Legal, and Political Principles in the Constitution of Islamic Republic of Iran

English Abstract:   Political cooperation of women is an acceptable issue inimproving the efficiency of socio-political systems. TheConstitution of Islamic Republic of Iran, based on its jurisprudential principles, looks differently at women natural rights and their right of socio-political cooperation. It legitimizes such rights and enforces the governing powers to prepare the necessary foundations for achieving such rights. Despite the presence of legal grounds for women political cooperation, there are a number of structural obstacles on the way of enacting such cooperation. Since the Iranian legal Constitution is based on fatwas issued by religious jurists, jurisprudential interpretations play the key role. The common jurisprudential interpretation does not entitle women to have a key role in states of governance, jurisdiction, religious reference, as well as appointed guardianship. However, through relying on potentials of jurisprudence based on time-space diligence, we can enhance women status concerning elected guardianship.