نویسندگان:

¹استادیار جامعه المصطفی العالمیه و پژوهشگر پژوهشکده مطالعات زن و خانواده دانشگاه ادیان و مذاهب

چکیده فارسی: تغییرات اجتماعی ناشی از انقلاب صنعتی با ایجاد تغییر در نقش‌های اجتماعی زنان و مردان به دگرگونی در ساختار قدرت در خانواده‌ها نیز انجامیده است. شرایط موجود نظام مردسالاری سنتی را مطرود دانسته و در جست‌وجوی هرچه بیش‌تر برابری قدرت میان زن و مرد است. این خواسته تا حدی برآورده شده است و روابط خانواده بیش‌تر به‌سوی «دموکراتیزه‌شدن» پیش رفته است. همچنین نظام سنتی مردسالاری رو به تضعیف نهاده است. این تحقیق بر آن است تا با استفاده از روش تحقیق کیفی و با اتکا به داده‌های میدانی گردآوری‌شده به شیوة عمدتاً‌ مصاحبه نشان دهد که نابرابری میزان قدرت در میان همسران الزاماً به استثمار نمی‌انجامد. اظهارات بسیاری از مصاحبه‌شوندگان حاکی از این است که تبعیت از هنجار‌های سنتی روابط زن و شوهر در مواقعی که سوء استفاده از قدرت وجود ندارد و به میزان صمیمتی که میان آنان برقرار است به رضایت از زندگی زناشویی می‌انجامد. اصولاً در چنین الگوهای سنتی از خانواده‌، نابرابری مشروع قدرت میان آنان مسئله به‌شمار نمی‌رود.

Traditional Model of Power Structure in Some Iranian Families

English Abstract: Social changes that resulted from industrial revolution changed the social roles of women and men, and led to revolutions in the power structure within families. The present conditions have rejected the traditional patriarchy system, seeking more equality of power between men and women. This demand has been materialized to a certain extent, and relations within families have progressed towards "democratization". In addition, the traditional system of patriarchy has weakened. Using qualitative research method and relying on field data gathered mainly through interview technique, this research attempts to show that inequality of power between spouses does not necessarily lead to exploitation. Comments by a large proportion of the interviewees suggest that abiding by traditional norms vis-à-vis husband and wife relations brings about happiness in marital life as long as there is no power abuse and there is also some extent of intimacy between the spouses. In such traditional models of family, the so-called legitimate inequality of power is not considered as an issue between the spouses.