چکیده فارسی: : اختلال نافرمانی مقابله‌ای نوعی اختلال رفتاری است که در پدیدآیی آن به نقش مهم روابط والد- فرزند تاکید می‌شود. ارتباط نامناسب بین مادر- فرزند می‌تواند این اختلال را ایجاد، حفظ و تشدید نماید. هدف پژوهش حاضر تدوین برنامه آموزش مادران مبتنی بر تکنیک‌های آدلر-گلاسر و بررسی اثربخشی این برنامه بر بهبود روابط مادر- فرزند در کودکان با اختلال نافرمانی مقابله‌ای بود. طرح پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی از نوع طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل و جامعه آماری شامل کلیه مادران دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر اصفهان بود. از این جامعه، 40 نفر از والدین با کودک دارای اختلال نافرمانی مقابله‌ای انتخاب و در دو گروه 20 نفره به صورت تصادفی منتسب شدند. برای جمع آوری داده‌ها از مقیاس رابطه والد-فرزند (PCRS) در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون استفاده شد. گروه آزمایش 9 جلسه 90 دقیقه‌ای تکنیک‌های آدلر-گلاسر را دریافت کردند. نتایج پژوهش نشان داد که در مرحله پس‌آزمون برنامه تکنیک‌های آدلر-گلاسر بر بهبود روابط مادر- فرزند در کودکان با اختلال نافرمانی مقابله‌ای تاثیر معنادار دارد. بنابراین با توجه به نتایج پژوهش می‌توان گفت از این برنامه آموزشی می‌توان برای بهبود روابط مادر- فرزندی در کودکان اختلال نافرمانی مقابله‌ای به‌عنوان روش مداخله‌ای موثر، بهره برد.
Developing a maternal training program based on Adler-Glasser techniques and examining its effectiveness in improving mother-child relationships among children with Oppositional Defiant Disorder
English Abstract: Oppositional Defiant Disorder is a type of behavioral disorder that is closely related with parent-child relationships. Inappropriate relationships between the mother and the child can create, maintain, and escalate this disorder. The aim of this study was to develop a training program for mothers based on Adler-Glasser techniques and to examine its effectiveness in improving mother-child relationships in children with Oppositional Defiant Disorder. The research was semi-experimental with pretest- posttest design with control group. The statistical population was all available mothers of elementary students in Isfahan from which 40 parents with Oppositional Defiant Disorder were selected and randomly assigned to experimental and control groups (20 each). To collect the data, the Child Symptom Inventory (CSI-4) and the Parent-Child Relationship Scale (PCRS)were used in both pre and posttests. The experimental group received nine 90- minute training sessions in Adler-Glasser techniques . Results showed that in the post-test phase, the Adler-Glasser techniques had a significant effect on improving mother-child relationships in children with Oppositional Defiant Disorder. It can be concluded that this intervention program can be used effectively to improve relationships between children with Oppositional Defiant Disorder and their mothers.