چکیده فارسی: خانواده همواره شاخص‌ترین محیط در جامعه‌پذیر کردن انسان‌ها‌ست. در این بستر است که کودکان با معیارهای اخلاقی و ارزش‌های اجتماعی آشنا شده و به‌تدریج، به‌سوی احترام گذاردن به بایدها و نبایدهای کیفری هدایت می‌شوند. با وجود این، گاه محیط خانواده به عرصه‌ای برای متمایل کردن کودکان به ارتکاب بزهکاری تبدیل می‌شود؛ از همین‌رو تربیت کودکان در این محیط و نیز چگونه تربیت شدن آنان اهمیت بسیاری پیدا می‌کند.در گسترۀ تقنینی ایران، به الزام خانواده‌ها به تربیت کودکان و ایجاد بستر مناسب برای درست تربیت شدن این دسته و نیز حمایت مالی ـ اقتصادی از آنان توجه شده است. طبیعتاً، این الزام که در قالب حق ـ تکلیف حضانت تبلور یافته، علاوه‌بر اینکه دارای جنبۀ حقوقی‌مدنی است، کارکردی جرم‌شناسانه نیز دارد. در این نوشتار، از جنبه‌های جرم‌شناسانه حق‌ـ تکلیف پدر و مادر (۱) و دور ساختن کودکان از پدر و مادر در پرتو قانون مدنی ایران (۲) سخن به‌میان می‌آید.
Criminological Analysis of Iranian Civil Code in Family Rules
English Abstract: Family has been the most important atmosphere for socialization process of children. In this context children learn social and ethical values and gradually are guided towards what they have to respect. However, some time family is becomes an inappropriate context for children and may lead them towards delinquency. In Iranian criminal policy, it is a duty for family to provide training and education for as a civil code. Custody of children and maintenance are of importance initiative from criminological aspect. Thus, in this paper, the criminal aspect of parents rights and duties in Iranian civil code are discussed.