نویسندگان:
محمدرضا فلاح1 .1استادیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه حضرت معصومه (س)
چکیده فارسی: همواره یکی از مسائل مهم در قرآن، توجه به شخصیت و جایگاه اهل‌بیت (ع) است. با توجه به اینکه حضرت زهرا (س) نیز یکی از اهل‌بیت پیامبر(ص) است و باتوجه به ویژگیهای مهم شخصیتی ایشان، جایگاه خاصی نزد قرآنپژوهان دارد. مقاله حاضر با هدف بررسی آراء آلوسی درباره شخصیت حضرت زهرا(س) در قرآن، با استخراج آیات نازله در شأن آن حضرت و بهرهگیری از روش تحلیلی- توصیفی، شخصیت ایشان را در تفسیر روح المعانی مورد واکاوی قرار داد. منابع مورد استفاده در این تحقیق در محدوده سالهای 1402 الی 1434 هجری قمری است. طی مطالعات صورتگرفته و جستجو در نشریات و پایگاههای اطلاعرسانی توسط محقق، اثر پژوهشی که موضوع مورد مطالعه پژوهش حاضر را بررسی کرده باشد، یافت نشد. محقق در پژوهش حاضر به این نتیجه دست یافت که آلوسی در تصویرپردازی شخصیت حضرت زهرا (س) دچار تذبذب و سرگردانی شده است. وی شخصیت حضرت زهرا(س) را در تفسیر برخی از آیات با الفاظی همچون «دارای حرمت، همراهی با پیامبر(ص) در روز مباهله و برترین زن جهان» دارای فضیلت معرفی کرده است، در مواردی دیگر، آن بزرگوار را «غیر معصوم و طلبکار ناحقّ» نشان داده است، در پارهای تردید کرده و در برخی آیات نیز خود دچار تردید شده است. دراین میان، وی در توضیح بسیاری از آیات مربوط به حضرت زهرا (س)، هیچگونه سخنی (در نفی یا اثبات حضرت زهرا(س)) ذکر نکرده است.
Analyzing the Alusi's Opinions about the Hazrat Zahra's Personality from the Viewpoint of the Quran
English Abstract: One of the most important issues in the Quran is to pay attention to the Ahl al-Bayt's personality and position. Hazrat Zahra, who is one of the family of the Prophet Mohammad, has a special position among the scholars studying the Quran because of her important personality traits. In this research, first, the Alusi's opinions about the Hazrat Zahra's personality from the viewpoint of the Quran, in the book of Interpretation of Rouh al-Ma'ani, were reviewed. After that, the Quranic verses related to the Hazrat Zahra's personality were extracted. Then, the gathered data were analyzed by an analytical-descriptive method. The references, studied in this research, were between the years 1402 and 1434 AH. The researcher did not find the same study after seeking papers and articles in journals and scientific databases. In this research, the researcher concluded that Alusi became confused in imagining the Hazrat Zahra's personality. In the interpretation of some verses, he introduced Hazrat Zahra as a virtuous woman in the form of words such as "a respectable woman", "a companion to the Prophet Mohammad on the Day of Mobaheleh", and "the supreme woman of the world". In interpretation of some other verses, he introduced her as both a guilty woman and a woman demanding wrong things. In addition, Alusi, sometimes, was in doubt about the Hazrat Zahra's personality. Meanwhile, he did not say anything (negative or positive) about the most verses related to Hazrat Zahra.