چکیده فارسی: رفتارهای اجتماعی مناسب و دیگر مهارتهای سازشی، پایه‌های سازش‌یافتگی شخصی و اجتماعی را در زندگی تشکیل می‌دهند. هدف پژوهش حاضر عبارت است از بررسی نقش تعدیل‌گر اجتماعی‌سازی هیجانات والدین (واکنشهای حمایتگرانه) در رابطه میان کارکردهای اجرایی و مهارتهای اجتماعی کودکان با و بدون اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل همه کودکان 7 تا 13 ساله شهر تهران بود و نمونه آماری شامل 191 کودک 7 تا 13 سال (دختر: 44 درصد، پسر: 56 درصد) با و بدون اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی و والدین آنان بود که کودکان با اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی به‌صورت در دسترس و کودکان بدون اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی با روش تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از مقیاس درجه‌بندی کانرز والدین (CPRS-R: S)، پرسشنامۀ مهارتهای اجتماعی گرشام و الیوت (SSRS)، مقیاس نقص کارکرد اجرایی بارکلی (BDEFS-CA) و مقیاس راهبردهای مقابله با هیجانات منفی کودکان (CCNES) گردآوری شدند. داده‌ها از طریق تحلیل رگرسیون چندگانه و با روش سلسله‌مراتبی تحلیل شدند و نتایج نشان داد که کارکردهای اجرایی و اجتماعی‌سازی هیجانات از سوی والدین می‌توانند به‌طور معناداری (0/001>P)، مهارتهای اجتماعی را پیش‌بینی کنند. همچنین بر اساس نتایج، بعد حمایتگرانه اجتماعی‌سازی هیجانات از سوی والدین رابطه میان کارکردهای اجرایی و مهارتهای اجتماعی را تعدیل می‌کند (0/001>P). بنابراین هرچه والدین از راهبردهای مثبت اجتماعی‌سازی هیجانات بهره بگیرند، می‌توانند اثرات منفی نارسایی کارکردهای اجرایی را بر مهارتهای اجتماعی کودکان تا حدودی تعدیل کنند.
Executive Functions and Social Skills of Children with and without Attention Deficit/Hyperactivity Disorder: The Moderating Role of Parental Emotion Socialization
English Abstract: Appropriate social behaviors and other adaptive skills are the basis for personal and social adjustment. This study explored hypothesized mediation of parental emotion socialization (supportive strategies) between executive functions and social skills of children with and without attention deficit/hyperactivity disorder. The present study had a correlational design. The statistical population of the study comprised all children aged 7-13 in Tehran with and without ADHD and the sample included 191 students (females: 44%, males: 56%) and their parents. Children with ADHD were selected via convenience sampling method and children without ADHD were chosen through random cluster sampling method. The research instruments included Conners’ Parents Rating Scale-Revised Short Form (CPRS-R: S), Gresham & Elliott’s Social Skills Rating System (SSRS), Barkley Deficits in Executive Functioning Scale-Children and Adolescents (BDEFS-CA), and Coping with Children’s Negative Emotions Scale (CCNES). Hierarchical regression was utilized to analyze the data. Results demonstrated that executive functions and parental emotion socialization could predict social skills in children with and without ADHD (p<0.001). Furthermore, supportive responses of parents to negative emotions of children can moderate the relationship between executive functions and social skills (p<0.001). These findings implicate that parental positive emotion socialization practices somehow compensate for the negative effects of executive dysfunction on social skills in children with and without attention deficit/hyperactivity disorder.
Keywords: social skills , executive functions , attention deficit/hyperactivity disorder (ADHD) , emotion socialization .