نویسندگان:

صدیقه احمدی¹ .

¹استادیار گروه مشاوره، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

چکیده فارسی: این مقاله درصدد است بعد از شناخت ریشه‌های اخلاقی-مذهبی مؤثر در کارآفرینی نخستین سرمایه‌داری، اولاً نظر اسلام را در خصوص این ریشه‌های اخلاقی-مذهبی ارائه دهد و ثانیاً آموزه‌های اساسی‌ای را بیان کند که اهتمام به آن‌ها در فعالیت‌های کارآفرینانه از آسیب‌های نظام اقتصادی غربی ممانعت می‌کند. این پژوهش با روش اسنادی و معنی‌شناسی به انجام رسید. نتایج حاکی است برخی مؤلفه‌های اخلاقی-مذهبی در کارآفرینی نخستین سرمایه‌داری، مورد پذیرش اسلام نیست. به‌علاوه، "گسترده خواهی اقتصادی آزاد از هر قید" که ویژگی اخلاقی حاکم بر اقتصاد کنونی غرب است نه‌تنها با آموزه‌های اسلام که حتی با کتاب مقدس مسیحیت نیز مغایر است. اسلام اولاً توفیق‌طلبی را که از مهم‌ترین ویژگی‌های کارآفرینان است نه از طریق تقدیس ثروت‌اندوزی یا ایجاد اشتیاق به سود محض و گسترده‌خواهی اقتصادی، که با دعوت به عمران و آبادانی زمین، تحصیل نصیب دنیایی، و نهایتاً رحمت الهی برمی‌انگیزد، ثانیاً در جهت ارتقای زندگی شخصی و عمومی و درعین‌حال ممانعت از آسیب‌های سرمایه‌داری، کارآفرینان را به بیشینه‌سازی تلاش برای افزایش درآمد و به‌گردش درآوردن ثروت از طریق مکانیسم زکات، انفاق و ایجاد شغل توصیه می‌کند.

کلمات کلیدی: قرآن ، اقتصاد اسلامی ، کارآفرینی اسلامی ، پیشرفت اقتصادی ، توفیق‌طلبی ، انجیل .

Comparative study on Islamic teachings and religious roots of entrepreneurship

English Abstract: Abstract: This article aimed to identify the effective ethical-religious roots on primary entrepreneurship within capitalism, in order to firstly present Islam's view on the ethical-religious roots; and secondly, to state the basic teachings preventing the dilemmas that the Western economic system has been suffering from. The research was done by content analysis and semantic methods. The results suggest that some of the ethical-religious roots of primary entrepreneurship in capitalism are not accepted by Islam. In addition, “Economic greed” that isn’t acceptable in Islamic view, is contrary to the Bible too. Islam firstly, does not encourage achievement motivation, which is one of the most important characteristics of entrepreneurs, by sanctifying wealth and mere profit; Islam encourages it by inviting to development of the earth and ultimately to Allah mercy and grace. Secondly, in order to improve personal and public life while preventing the capitalist dilemmas, Islam advises entrepreneurs to maximize efforts to increase income and return wealth through zakat, charity and job creation.