چکیده فارسی:
روش استنتاج ضرورت عقلی در پژوهشهای فلسفی تعلیم‌وتربیت اسلامی از باارزشترین موضوعاتی است که کانون آگاهی برخی از پژوهشگران این گستره از علوم انسانی قرار گرفته است؛ نوشتار پیش رو بر پایه این پرسش که در استنتاج مدلول‌های تربیتی از مبانی فلسفی در فلسفه تعلیم‌وتربیت اسلامی از چه نوع روشی و چگونه می‌توان بهره برد؟ و با هدف بررسی و تبیین روش پژوهش استنتاجی ضرورت عقلی در استنتاج مدلول‌های تربیتی از مبانی و گزاره‌های فلسفی و دینی نگاشته شده است. نویسنده در این نوشتار از روش توصیفی ـ تحلیلی و استنتاجی با به‌کارگیری منابع کتابخانه‌ای[1] در توصیف مفاهیم، تحلیل و تبیین مسئله بهره جسته است. نگارنده مقاله این‌گونه نتیجه می‌گیرد که روش استنتاجی ضرورت عقلی[2] در مقایسه با قیاس منطقی با ضریب اطمینان بیشتری می‌تواند در استنتاج مدلول‌های تربیتی مورد بهره‌برداری قرار گیرد. فیلسوف تربیتی می‌تواند در استنتاج مدلول‌های تربیتی از مبانی متافیزیکی و هستی‌شناختی، شناخت‌شناختی، ارزش‌شناختی، انسان‌شناختی و الهیاتی بهره جوید. همچنین استنتاج مدلول‌های تربیتی نیز بر پایه رابطه ضروری میان مبانی و مؤلفه‌های تربیتی بر پایه فرمان عقل به چنین ضرورتی است.
[1]. در این نوشتار از منابع فلسفه تعلیم‌وتربیت اسلامی و غربی، حکمت متعالیه، فلسفه اسلامی و روش‌شناسی پژوهش در فلسفه تعلیم‌وتربیت استفاده شده است.
[2]. در این نوشتار منظور از روش استنتاجی ضروت بالقیاس الی الغیر همان روش استنتاجی ضرورت عقلی است.
An Explanation of the Methodology of Inferential Research of Rational Necessity in the Philosophy of the Islamic Education DOR:20.1001.1.22516972.1399.28.49.4.5
English Abstract: The inferential method of rational necessity is a valuable issue in the philosophical researches on Islamic education which has been focused by some researchers in this field of humanities. This study is intended to concentrate on the question of how the educational inferences can be derived from philosophical foundations in the philosophy of Islamic education. This study is aimed at investigating and explaining inferential method researches on the rational necessity from educational indications of philosophical and religious principles and propositions. In this research, the author has applied descriptive-analytical and inferential methods through library resources in the description of concepts, analysis and explanation of the problem. The researcher concluded that the inferential method of rational necessity can be used in inferring educational indications with more confidence than logical analogy. The educational philosopher can make use of metaphysical, ontological, cognitive, axiological, anthropological, and theological principles in inferring educational indicators. Moreover, the inference of educational indicators is based on the necessary relationship between the educational principles and components based on the command of reason to such necessity.