چکیده فارسی: هدف این مقاله، بیان محیط‌های تربیتی اثرگذار در دوران صباوت با نگاهی بر دیدگاه صفایی-حائری است. محقق برای رسیدن به این هدف به بررسی و سپس جمع‌آوری اطلاعات و داده‌های لازم از کتابهای استاد صفایی‌حائری، و سپس با روش توصیفی ـ تحلیلی به توصیف و تحلیل مطالب جمع‌آوری‌شده پرداخته است. نتایج این پژوهش حاکی است که محیط‌های گوناگون، آثار متفاوتی بر منش و روحیات افراد دارد. محیط بسته و همگون، محیطی است که همه عوامل آن هماهنگ است. تربیت در این‌گونه محیط‌ها کار چندان مشکلی نیست. مربی می‌تواند با داستان، اشارات، تحمیل، تدبیر و تشویق، ویژگیها و ارزشها را در نهاد کودک بکارد و راه را به او بشناساند. در مرتبه بعد، محیط ناهمگون و متضاد، محیطی است که عوامل آن در تضاد و ناسازی است. تربیت در این‌گونه محیط‌ها مشکل است. در این محیط‌ها مربی باید بتواند با تقلید، رقابت، ترس، قهر، وعده و وعید، محبت و احسان، توجه و پاداش، داستان و تدبیر و تاکتیک، شخصیت و حریت و تفکر را در کودک پایه‌گذاری کند. محیط دیگری که صفایی‌حائری از آن یاد می‌کند، محیط متحرک و راه‌یافته است. این محیط، محیطی است که به‌گونه‌ای جامعه آرمانی است که همه عوامل آن، تحرک‌یافته و رو به حرکت است. تربیت در این محیط‌ها همانند محیط بسته است.
S
English Abstract: S