چکیده فارسی: تربیت اعتقادی بهعنوان مهمترین بخش تربیت دینی، بر مبانی مختلفی استوار است که تبیینکننده فرایند عملی آن خواهد بود. عدم انتخاب و تبیین صحیح مبانی نظری از رهیافت انسانشناسی ناقص، آسیبهایی از جمله یکسونگری و غالب شدن فرهنگ آموزشگری صرف را در تربیت اعتقادی به دنبال دارد. پژوهش حاضر درصدد است با تبیین چارچوب نظری تربیت اعتقادی از رهیافت انسانشناسی دینی، مبانی این ساحت تربیتی و مدلولهای آن را ذیل فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی با تأکید بر دیدگاه علامه مصباح‌یزدی استنتاج نماید. رویکرد پژوهش، نظری است و با روش تحلیلی استنتاجی اقدام به توصیف، تحلیل و درنهایت استنتاج مینماید. مبانی بهدستآمده بهعنوان یافتههای پژوهش حاضر نشان میدهد که استقلال ابعاد سهگانه نفس−بینش، گرایش و توانش− در مقام نظر است و در مقام عمل، نباید جدای از هم در نظر گرفته شود؛ عمل تربیتی حاصل درهمآمیختگی همه ابعاد است و در تربیت انسان نقش مؤثر دارند. در این میان، بعد گرایشی، پل ارتباطی بین بعدشناختی و بعد رفتاری است و غفلت و کمتوجهی به این بعد در تربیت اعتقادی موجب یکسونگری وتنزل به آموزشگری صرف و درنهایت عدم دستیابی به هدف غایی تربیت اعتقادی یعنی ایمان می‌شود. ازاینرو، مقصد تربیت اعتقادی، ایجاد رفتارهای ارادی هماهنگ با آموزههای اعتقادی خواهد بود.
Explanation of the Theoretical Framework of Doctrinal Education through the Approach of Anthropology in Islamic Philosophy
English Abstract: Doctrinal education, as the most important part of religious education, is based on various principles that will explain its practical process. Not choosing or no right explanation of the theoretical foundations, through the imperfect anthropological approach, has damages such as one-sided attitude and the prevalence of the culture of teaching ideas in doctrinal education. The present study aims at explaining the theoretical framework of doctrinal education through the anthropological approach to infer the foundations of this educational sphere and its implications under the category of the philosophy of Islamic education with an emphasis on Allameh Mesbah Yazdi’s view. The research approach is a theoretical one that describes, analyzes and finally infers through an analytical-inferential method. The foundations obtained as the findings of the current research show that the independence of the three dimensions of soul-insight, attitude and capacity is in the position of theory, and they must not be considered separated in the position of practice. All dimensions of human existence play an effective role in religious education. The attitudinal dimension is the bridge between the cognitive dimension and the behavioral dimension. If the teacher downplays the role of the attitudinal dimension in the educational process, he will not achieve the ultimate goal of doctrinal education, i.e. faith. Therefore, the purpose of doctrinal education is to create volitional behaviors in harmony with doctrinal teachings.