نویسندگان:

¹کارشناس ارشد رشته ی راهنمایی و مشاوره ی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت

چکیده فارسی: در قرآن کریم گرچه به ایمان آوردن دستور داده شده ولی در برخی آیات آن، ایمان امری غیر ارادی و هدیه­ای الهی شمرده­ شده است. این چالشی تئوریک بر راه تربیت دینی است و تا این گشوده نشود، امکان تربیت دینی در عمل نخواهد بود. در این نوشتار، به روش توصیفی- تحلیلی، نگرش­های تفسیری خردگرا بررسی گردیده و کوشیده شده است با تفسیری حاشیه­ای (و نه کانونی) از طباطبایی و نگاهی کانونی (و نه حاشیه­ای) از غزالی راهی برای این چالش پیشنهاد شود و دلالت­های آن در تربیت دینی روشن گردد. نتیجة بررسی­ها این شد که آن گروه از آیاتی که ایمان را در اراده خداوندی دانسته است در یک تراز؛ و آیاتی که ایمان را در ارادة بشر دانسته­اند در ترازی دیگر باید معنی کرد. در ترازِ نخست سخن بر سر تمهیدِ مقدماتِ ایمانِ راستین است. آدمی باید بکوشد که ایمان راستین را دریافت دارد و برای این کار بسترسازی لازم است. این بسترها پالودن دل آدمی از عواطف منفی و خویِ بد و آراستن آن به عواطف مثبت و خوی نیک است. با این کوشش­ها، مقدمات فراز آمدن به تراز دوم آماده می­گردد که ایمان راستین، ای بسا چونان هدیه­ای الهی به بشر ارزانی داشته شده و فرد با چشم جان، متعلق ایمان را خواهد دید و به آرامش خواهد رسید. بنابراین، تربیت دینی را باید بر احساسات و عواطف شاگردان متمرکز نمود. در چنین تربیتی نخست باید احساسات شاگرد را در مسیری مثبت جاری کرد و عواطف او را درگیر ایمان کرد. پالودن دل از عواطف منفی و آراستن آن با عواطف مثبت زمینه‌ساز فهمی ژرف می‌گردد که امکان روی آوردن به ایمان را برای او ممکن می‌سازد.

The Place of Faith in Islamic Training

English Abstract: This study is a descriptive analysis of the wisdom based interpretational views on the elucidation of bringing faith form the marginal view  (not focal) form Alameh Tabatabie and focal not marginal view of Ghazali  interpretation perspective. The findings delineate that those verses that claim bringing faith in the will of God should be considered in one line and those verses that claim it is in the hand and will of human in another line.  In the first line the main topic is provision of the basics for real faith; that is, human should try to realize real faith; for such, specific background is needed; these are emission of any bad feeling, behavior, and gaining positive feelings, and good naturedness. Having achieved to these basics, human can move to the second line in which the real tranquility will be experienced as a gift from God. Therefore, religious training should be focused on the feelings of the learners; in such training, the feelings of the learners should be directed to positive side and engaged in faith. Emission of heart from negative feelings and enriching it with positive feelings would make deep understanding of faith possible