نویسندگان:
سید بابک فرزانه1 .1استاد گروه زبان و ادبیات عرب، واحد علوم وتحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده فارسی:
هدف این پژوهش شناخت تجربه
فیلسوف - معلمی بر اساس تجارب آموزگاران دوره ابتدایی است. مطالعه از نوع کیفی
بوده و با استفاده از روش پدیدارشناسی انجام‌شده است. جامعه‌ی تحقیق شامل کلیه
معلمان دوره ابتداییشهر ایذه است. البته حجم نمونه
از ابتدا تعیین نشده است، بلکه بر اساس اصل اشباع داده‌ها و ته کشیدن اطلاعات در
مطالعات کیفی پس از جمع‌آوری داده از 40 مورد به دست آمد؛ بنابراین نمونه‌گیری به‌صورت
هدفمند انجام‌شده و شامل 40 نفر از معلمان می‌شود که با آن‌ها مصاحبه شد. ابزار
جمع‌آوری داده‌ها مصاحبه‌هایی نیمه سازمان‌یافته است. داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها با
استفاده از روش پدیدارشناسی ون منن تجزیه‌وتحلیل شد. سپس درون‌مایه‌های این مطالعه در 4 مضمون
اصلی استخراج و طبقه‌بندی شدند. یافته‌های تحقیق شامل 20 درون‌مایه بود که در
مضمون اول با عنوان وظایف عمده معلم؛ 7 درون‌مایه شامل: تعیین هدف، برقراری رابطه
دوستانه، توجه به تفاوت‌های فردی، ایجاد انگیزه، تقویت روحیه‌ی گروهی، تقویت مسئولیت‌پذیری،
ارزیابی دانش‌آموزان مشخص شدند. در مضمون دوم به نام پرورش تفکر انتقادی؛ 5 درون‌مایه
که عبارت‌اند از: ایجاد محیطی چالشی، طرح سؤال یا مسئله، ایجاد فرصت برای تفکر و تأمل،
انتقاد کردن و انتقادپذیری و روش مشارکتی قرار گرفتند. در مضمون سوم با عنوان
پرورش تفکر خلاق؛ 6 درون‌مایه که عبارت‌اند از روش کشفی، ایجاد فرصت برای
فعالیت‌های عملی، تشویق دانش‌آموزان خلاق، الگوهای خلاق، سؤالات خلاقانه ایجاد حس
کنجکاوی مشخص شدند و در مضمون چهارم به نام تعمیق دانش نیز 2 درون‌مایه که عبارت‌اند
از: تحقیق و پژوهش و وسایل کمک‌آموزشی قرار گرفتند. ازآنجاکه معلم با شرایط واقعی
آموزش سروکار دارد و نسبت به علایق، خواسته‌ها و توانایی‌های دانش‌آموزان آگاهی
نسبی دارد، بنابراین می‌تواند زمینه را برای ایجاد فرایند آموزش و یادگیری خودجوش
و پرسشگرانه فراهم کند. همچنین اگر معلم بخواهد که در آموزش تفکر موفق شود، باید
همانند یک فیلسوف – معلم
از همه‌ی عوامل مؤثر در تقویت و پرورش تفکر خلاق و منطقی دانش‌آموز بهره‌مند شود.
The experiences of elementary school teachers regarding teachers’ experience as philosopher-teachers
English Abstract: This study attempts to investigate teachers’ experience as educational philosophers based on the experiences of elementary school teachers. Research method is qualitative. The population consisted of all elementary school teachers of Ize City. The sample size was not determined in advance, but, using a purposive method, sampling continued to the point of saturation which occurred after interviewing forty subjects (participants) who were willing to be interviewed. Semi-structured interviews were used to collect the data.Data from the interviews were analyzed based on van Manen’s phenomenological method. The gathered data were analyzed in order to explain this lived experience. Then the resultant processed findings were returned to participants for validation. The findings include 20 themes which were categorized in 4 major axes. The first axis comprising major tasks of the teacher included 7 themes: goal setting, friendly relations, and attention to individual differences, motivating, strengthening team spirit, strengthening accountability, and assessment of students. The second axis under the title of fostering critical thinking subsumes 5 themes: creating a challenging environment, posing the question or issue, opportunities for contemplation and reflection, participatory methods and criticism. The third axis covering creative thinking includes 6 themes: discovery methods, creating opportunities for practical activities, encouraging students' creativity, creative patterns, and creative curiosity. In the fourth axis called deepening of knowledge 2 themes were identified: research and teaching aids. Since it is the teacher that copes with the actual conditions of teaching and has first hard knowledge of students’ interests, demands needs and abilities, he can provide grounds for an autonomous learning process. Also, if the teacher is to be successful in teaching thinking, he should be a philosopher - teacher who can make use of all the factors that support the cultivation of critical thinking in students.