نویسندگان:

¹کارشناس ارشد مطالعات زنان دانشگاه الزهرا

چکیده فارسی: طواف نساء از اعمال حج و عمره مفرده است که مذاهب اسلامی در آن اختلاف‌نظر دارند. امامیه طواف نساء را یکی از اقسام طواف واجب می‌داند که با انجام آن، زنان و عقد آن‌ها بر مردان محرم، حلال می‌شود و بالعکس ؛ اهل سنت طواف مشروع را سه نوع می‌دانند: طواف قدوم، زیارت و وداع. در منابع فقهی آنان هیچ ذکری از طواف نساء نشده است و معتقدند پس از طواف زیارت همه چیز حتی زنان بر محرم حلال می‌شود. امامیه در مشروعیت طواف‌های مذکور با اهل سنت اتفاق‌نظر دارند، علاوه بر آن به مشروعیت طواف نساء قائل هستند و آن را یکی از اعمال واجب غیر رکنی و یکی از محلل‌ها در حج و عمره مفرده می‌دانند. در این مقاله با روش توصیفی، تحلیلی و تطبیقی به بررسی اقسام حج و طواف از منظر مذاهب اسلامی پرداخته می‌شود، سپس با بررسی ادله فقهای شیعه پیرامون طواف نساء، مشروعیت و وجوب آن ثابت می‌گردد. در پایان، با بررسی واقعه حجةالوداع، تنها سند و مدرک سنت نبوی که مورد قبول همه مذاهب اسلامی است، حقانیت ادعای شیعه بر مشروعیت طواف نساء ثابت می‌شود.

An Investigation of Women’s Circumambulation (Ṭawāf al-Nisāʾ) from the Perspective of Islamic Denominations

English Abstract: Ṭawāf al-Nisāʾ is one of the acts of Hajj and Umrah on which the Islamic denominations disagree. The Imamiyah consider Ṭawāf al-Nisāʾ to be one of the types of obligatory circumambulation by which the relationship between a woman and her husband becomes lawful, and vice versa; Sunnis consider legitimate Ṭawāf to be of three types: Ṭawāf of arrival, Ṭawāf of pilgrimage to Mecca, and Ṭawāf of farewell. In their jurisprudential sources, there is no mention of Ṭawāf al-Nisāʾ and they believe that after Ṭawāf of pilgrimage, the relationship between spouses becomes permissible. The Imamiyah agree with the Sunnis on the legitimacy of the mentioned kinds of Ṭawāf. In addition, they believe in the legitimacy of the Ṭawāf al-Nisāʾ and consider it as one of the non-pillar obligatory acts and one of the things that makes a remarriage lawful in Hajj and Umrah. Using descriptive, analytical and comparative methods, this paper examines the types of Hajj and Ṭawāf from the perspective of Islamic denominations. Then, by examining the arguments of Shiite jurists regarding Ṭawāf al-Nisāʾ, its legitimacy and obligation is proved. Finally, by examining Ḥijjatu Al-Wadāʿ, the only document and evidence of the Prophetic tradition that is accepted by all Islamic denominations, the veracity of the Shiite claim on the legitimacy of the Ṭawāf al-Nisāʾ is proved