نویسندگان:
سعید غلامرضایی1 .1دانشیار، گروه اقتصاد کشاورزی و توسعۀ روستایی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران.
چکیده فارسی: هدف پژوهش حاضر، تعیین تأثیر مداخلههای آموزشی بر تفکر انتقادی دانشآموزان و مقایسه این تأثیر در دانشآموزان دورههای ابتدایی و متوسطه اول و دوم بود. بدین منظور از روش فراتحلیل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش کلیه مقاله‌هایی بود که اثربخشی مداخلات آموزشی بر تفکر انتقادی را مورد بررسی قرار داده بودند و 15 مورد پژوهش که از لحاظ روششناسی مورد قبول بود، انتخاب و فراتحلیل بر روی آنها انجام شد. ابزار پژوهش، چک لیست فراتحلیل بود که 1222 شرکت کننده را در خود جای داده بود. پس از خلاصه کردن نتایج پژوهشها، اندازه اثر محاسبه و بر اساس رویکرد فراتحلیل هانتر و اشمیت ترکیب شده و طبق جدول کوهن تفسیر شدند. یافتههای پژوهش نشان داد که میزان اثر مداخلات آموزشی بر تفکر انتقادی دانش آموزان،43/0بوده است (001/0p<). این میزان اثر در دوره ابتدایی32/0 (01/0 p<)، در دوره متوسطه اول45/0 (01/0 p<) و در دوره متوسطه دوم 61/0 (001/0 p<) به دست آمد. همچنین نتایج حاصل از تحلیل تعدیلی، بیانگر اثرگذاری متغیرهای تعدیل کننده در این مداخلات بود. بر اساس نتایج فراتحلیل حاضر، میزان اثر مداخلات آموزشی بر تفکر انتقادی دانشآموزان مطابق جدول کوهن، بالاتر از متوسط میباشد. این میزان اثر در دانشآموزان دوره ابتدایی در سطح متوسط، در دانشآموزان دوره متوسطه اول، بالاتر از متوسط و در دانشآموزان دوره متوسطه دوم در سطح بالا ارزیابی شد. اثر متغیرهای تعدیل کننده در دوره ابتدایی بالاتر از دورههای متوسطه اول و دوم بوده است.
Meta-analysis of the effectiveness of educational interventions on students' critical thinking
English Abstract: The aim of this study was to investigate the efficacy of educational interventions on students' critical thinking and Comparison of this effect in elementary, junior and high school students by using meta-analysis method based on the Hunter and Schmidt approach. Fifteen studies which were accepted methodologically and conducted within the last 10 years in Iran were included in the meta-analysis. The checklist of meta-analysis with 1222 participants were used. The results indicated that the effect size of educational interventions on students' critical thinking was 0/43. The effect size in elementary, junior and high school students was 0/32, 0/45 and 0/61. Also, the results of modulatory analysis showed the efficacy of moderating variables in these interventions. Based on the results of the present meta-analysis, the effect of educational interventions on students' critical thinking according to Cohen's table was above average. This effect rate was evaluated moderate in elementary students, above average in junior high school students and high in secondary school students. The effect of moderating variables in elementary school was higher than the first and second secondary school.
Keywords: critical thinking , meta-analysis , Hunter and Schmidt approach .