نویسندگان:

¹دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران.

چکیده فارسی: هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر آموزش مهارت­های تفکرانتقادی بر خلاقیت دانش‌آموزان پسر پایه سوم دبیرستان­های شهر بهبهان بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش ­آموز پسر پایه سوم دبیرستانی شهر بهبهان، که در سال تحصیلی 95-1394 مشغول به تحصیل بودند نمونه­ ی پژوهش 50 نفر از دانش آموز پسر پایه سوم متوسطه که با روش نمون ه­گیری تصادفی چند مرحله ­ای انتخاب و به دو گروه آزمایشی و گواه گمارده شدند. برای جمع آوری داده­ها از  پرسشنامه ­های مهارت ­های تفکرانتقادی هالپرن نسخه 21، سال 2010 و خلاقیت عابدی (1372) استفاده شد. نتایج تحلیل­های کواریانس یک­ راهه و چندمتغیری (مانکوا) در متغیرهای تفکرانتقادی (22/402 = F و 0001/0 = p)، خلاقیت (23/19 = F و 0001/0 = p) و در خرده مقیاس های سیالی (21/6 =  F  و 0001/0 = p)، ابتکار (16/6 =  F و 0001/0 = p )، انعطاف­ پذیری (59/5 = F و  003/0 = p) و بسط (41/2 = F و 008/0 =p ) می­باشد که نشان داد آموزش مهارت­های تفکر انتقادی باعث افزایش معنی ­دار خلاقیت و خرده مقیاس­های آن در دانش­آموزان شد. همچنین، نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیری در خرده مقیاس سیالی (212/63 = F و 0001/0 =  p )، ابتکار (141/6 =  F و 017/0 = p)، انعطاف­ پذیری (596/5 = F   و 022/0 = p) و بسط (413/2 = F و 127/0 = p) نشان داد که آموزش مهارت­های تفکرانتقادی در طول زمان بر خلاقیت و  خرده مقیاس­های آن در دانش ­آموزان اثر پایدار دارد.

The effect of teaching critical thinking skills on students creativity

English Abstract: The aim of this study was to determine the effect of teaching critical thinking skills on creativity of male high school students in Behbahan city. Teaching critical thinking was independent variable, and creativity were dependent variables. The present study was a field experimental study with pre- post-test and follow-up design. The variables were measured by Critical Thinking of Halpern, version 21 and Creativity of Abedi. The sample consisted of 50 high school students in third grade that were enrolled in the school year of 2015-2016, and were selected through multistage random sampling method. They also were randomly assigned into two experimental and control groups. Before teaching critical thinking to experimental group, the pre-tests of critical thinking and creativity were administered to both groups. Then, the experimental group was taught critical thinking and no training was provided to the control group. After the completion of the course, the critical thinking and creativity questionnaires were administered to both groups, and five weeks later were administered again. Results of multivariate analysis of covariance (MANCOVA) indicated that teaching critical thinking causes a significant increase in creativity in students. Also, the results indicated that teaching critical thinking has a persistent effect on creatively over time.

Keywords: creativity , critical thinking , Critical thinking skills .