نویسندگان:

¹استادیار، گروه تعاون و رفاه اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده فارسی:  هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان عمل به هنجارهای اسلامی توسط دانش­ آموزان پسر دوره متوسطه از دیدگاه معلمان و مدیران مدارس است. همچنین ارایه راهکارهای عملی جهت تشویق دانش­آموزان به عمل و رعایت هنجارهای اسلامی از اهداف دیگر پژوهش می­باشد. با توجه به ماهیت موضوع و اهداف پژوهش، روش پژوهش  ترکیبی از نوع اکتشافی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه معلمان، مدیران و معاونان مدارس متوسطه دوم شهر تهران در سال تحصیلی 95- 1394 بوده است که بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 270 نفر ازمعلمان، مدیران و معاونان مدارس متوسطه دوم با استفاده از روش نمونه­ گیری تصادفی خوشه­ ای به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیدند. از آنجا که این پژوهش ترکیبی بوده برای مرحله کیفی، قبل از اجرای پژوهش کمی، نمونه­ ای به تعداد 16 نفر صاحب­نظر و 15 نفر دانش ­آموز جهت انجام مصاحبه، به روش نمونه­ گیری هدفمند(از نوع داوطلبانه) انتخاب شدند. ابزارهای جمع­ آوری داده ­های مورد نیاز:- مصاحبه نیمه سازمان یافته در دو فرم از قبیل : مصاحبه با صاحب­نظران، مصاحبه با دانش ­آموزان و مقیاس درجه­ بندی معلمان، مدیران و معاونان بود که  با استفاده از شاخص­های آمار توصیفی و استنباطی( آزمون t تک نمونه­ای و تحلیل کیفی) مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که از نظر معلمان، مدیران و معاونان مدارس، دانش­ آموزان پسر مدارس متوسطه دوم، در حد بالاتراز متوسط به هنجارهای اسلامی در ابعاد پوشش و وضع  ظاهری، رعایت شعائر دینی، رعایت ادب و احترام به مدیر، معلمان و سایر کارکنان مدرسه، رعایت حسن اخلاق و رفتار با سایر دانش ­آموزان، رعایت بهداشت و پاکیزه نگهداشتن فضای مدرسه و عدم قصور و سهل­ انگاری نسبت به وظایف خود عمل می نمایند. همچنین یافته­ های حاصله نشان داد که از نظر معلمان، مدیران و معاونان مدارس، احترام گذاشتن معلمان و مدیران و کادر مدرسه به دانش­ آموزان به عنوان الگوی رفتاری، ترویج احترام به مقام معلم در خانواده و رسانه ملی، افزایش آگاهی دانش­ آموزان در خصوص اخلاق اسلامی از طریق آموزش مداوم خانواده و مدرسه، آگاه نمودن دانش­ آموزان از وظایف خود توسط خانواده  و مدرسه، از مهم­ترین راهکارهای عملی تشویق دانش ­آموزان به عمل و رعایت هنجارهای اسلامی بوده است  

The Study of the Practice of Islamic norms by high school male students from the viewpoint of teachers and school principals and providing practical solutions

English Abstract: The main objective of this study is to assess the effect of Islamic norms on male high school students from the viewpoint of teachers and school principals. It is also proposed to provide practical solutions to encourage students to practice of Islamic norms for other research purposes. According to the nature of the subject and the research objectives, the research is a mix method of exploratory type. The statistical population of this study included all teachers, principals and deputies of Tehran Secondary Schools in the academic year 2015-2016, Based on the Kerjesi and Morgan tables, 270 teachers, secondary school principals and deputies were selected by cluster sampling method. A sample of 16 experts and 15 students were selected for interview by purposeful sampling. Data collection tools: - Semi-structured interviews in two forms: interview with the experts, interview with students and rating scale. The results of the study showed that the teachers, school principals and deputies, secondary school pupils were more than average in Islamic norms in terms of coverage and appearance, respect for religious rites, adherence to respect and respect for the director, teachers and others School staff, respect for ethics and behavior with other students, are hygienic and keep the school's space open and fail to fulfill their duties.  

Keywords: students , highschool , Islamic norms , moral values .