نویسندگان:

¹دانشجوی دکترای جامعه‌‌شناسی سیاسی دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده فارسی: هدف از پژوهش حاضر بررسی  اثربخشی بسته آموزشی پرورش مهارت‌های زندگی مبتنی بر مبانی اسلامی با روش فعال  نوین بر هوش اخلاقی دانش‌آموزان دختر مقطع پنجم دبستان بود. روش این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی دو گروهی دو مرحله‌ای (پیش آزمون، پس آزمون) است. به منظور اجرای پژوهش از تمامی دانش‌آموزان دبستان های دخترانه شهرستان در نیمه اول سال تحصیلی 97-1396، 30 نفر به صورت نمونه‌گیری در دسترس مبتنی بر ملاک های ورود و خروج انتخاب و به ‌‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگذاری شدند . آزمون هوش اخلاقی بوربا (فرم والد)، به منظور اجرای پیش آزمون توسط والدین برای دانش‌آموزان اجرا شد. گروه آزمایش طی 16 جلسه (به صورت هفته ای دو جلسه یک ساعته) تحت آموزش مهارت‌های زندگی با رویکرد اسلامی (توکل، تواضع و فروتنی، قناعت، شجاعت، مسئولیت‌پذیری، آراستگی، عزت نفس، رعایت نظم، قدرشناسی، صبر و شکیبایی، آداب معاشرت و عفو وگذشت) با شیوه های فعال با استفاده از روش‌های قصه‌گویی، ایفای نقش، بحث و گفتگو، رنگ‌آمیزی، بارش مغزی، شعرخوانی و اجرای نمایش مورد مطالعه قرار گرفتند. یک هفته پس از اتمام مداخله  برای هر دو گروه پس آزمون اجرا شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس یک طرفه با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 استفاده شد. نتایج نشان داد که بین دوگروه آزمایش و کنترل در متغیر هوش اخلاقی (مؤلفه‌های وجدان، همدلی، خویشتن‌داری، احترام، مهربانی، بردباری و عدالت) تفاوت معناداری وجوددارد. بنابراین می‌توان این روش را جهت هوش افزایی اخلاقی دانش‌آموزان  در مدارس آموزش و پرورش به کار برد.

The Effectiveness of an Educational Package for an Islamic and Activity-based Method of Training Life Skills on the Moral Intelligence of Elementary School Girls

English Abstract: The purpose of this study was to investigate the effectiveness of an Islamic and activity-based method of training life skills on the moral intelligence of 5th-grade elementary school girls. This study was done by semi-experimental approach with two groups and two stages (pre-test, post-test). To carry out the study, in the second half of 2017 academic year, among all the relevant elementary school girls, 30 subjects who were willing to participate in the intervention were purposefully selected based on the availability sampling as well as the entry and exit criteria. They were randomly divided into experimental group (n = 15) and control group (n = 15). Borba’s Moral Intelligence Test (Parent Form) was answered by parents as a pretest about the students. The experimental group was studied during a 16-session training (two 60-minute sessions per week); the training included Islamic life skills (trust to God, modesty and humility, contentment, courage, responsibility, enhancement, self-esteem, respect for order, gratitude, patience, comm:::union:::, amnesty and remission) through activity-based techniques (including storytelling, role-playing, discussion, painting, brainstorming, poem reading and dramatic performance). One week after the intervention, both experimental and control groups were subjected to the post-test. Data analysis was carried out by the one-way covariance analysis test using SPSS software (version 24). The results of variance analysis within one factor covariance analysis indicated that regarding the moral intelligence variable (consisting conscience, empathy, kindness, tolerance, respect, self-control, and justice) there is a meaningful difference between the studied group and control group. Therefore, it is possible to apply this method to increase the moral intelligence of school students.

Keywords: Islamic life skills , modern activity-baesd teaching , moral intelligence. .