نویسندگان:

حسین ایمانی جاجرمی¹ .

¹دانشیار گروه مطالعات توسعة اجتماعی دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده فارسی: روایات شیعی از سویی حلال و حرام محمدی را به روز قیامت پیوند می‌دهد و از سویی دیگر جاودانگی هر پدیده را به همگونی مداوم آن با اعصار منتسب می‌دارد. تنظیم مدعای روایات طبقه نخست بر پایه مفاد روایات طبقهدوم و بر اساس تفکیک وظایف صورت می‌گیرد. این روایات القای اصول را به عهده ائمه، و تفریع فروع را بر عهده راویان حدیث می‌گذارند. این همان اجتهاد است که لباس جاودانگی بر قامت شریعت محمدی می‌پوشاند.
این نوشتار اجتهاد را در عصر معصومان علیهم‌السلام  و به طور خاص در دوران امام صادق ع مورد تحقیق قرارداده و پس از بیان موقعیت زمانی آن عصر، بهشکل‌گیری مذهب تشیع درمقابل نحله‌های مختلف اشاره می‌کند و سیره امام صادق ع را در ارتباط با مسأله اجتهاد و نیز شیوه‌های اجتهادی ایشان واصحابشان را مورد کنکاش قرار می‌دهد.

کلمات کلیدی: قواعد فقهی ، اجتهاد ، استنباط ، مرجعیت ، فتوا ، حجیت ظاهر .

Imam Sadiq’s (P.) Policy on Independent Judgment

English Abstract: According to Shiite traditions “haram” (forbidden deeds) and “halal”(permissible deeds) are valid and will continue to be until the Day of Judgment. On the other hand, taking into consideration the changing times it might be altered or modified. In accordance with the unwritten Islamic law the teaching of Islamic principles was the responsibility of the Prophet, but how to judge and make decisions according to the Prophet’s teachings and implement them is the duty of the scholars, which is called “(Independent   Judgment)”. In this article the study of the issue of “independent judgment” during the time of the infallibles in general is undertaken and Imam Sadiq’s(P.) era in particular. Bearing in mind the special circumstances of that time the study provides a summary stating a report of the formation of Shiite schools of thought vis-à-vis other schools of thought. Imam Sadiq(P.) and his followers’ policy regarding “Independent Judgement” are therefore analysed.