چکیده فارسی: پژوهش حاضر با هدف تعیین فرایند تکوین هوش معنوی دانشآموزان دختر و پسر دوره دوم متوسطه به روش نظریۀ دادهبنیاد و بر اساس مدل پارادایمی کوربین و اشتراوس(2008) انجام شده است. مطالعه در شهر تبریز و در سال تحصیلی 99-1398 صورت گرفته است. مشارکتکنندگان در پژوهش 21 دانشآموز دوره دوم متوسطه، معلمان و افرادی بودند که با دانشآموزان در ارتباطاند. برای نمونهگیری از رویکرد هدفمند و روش نمونهگیری نظری و برای کفایت حجم نمونه از منطق اشباع دادهها استفاده شده است. دادهها از طریق مصاحبههای عمیق نیمهساختاریافته گردآوری و با نرمافزار MAXQDA10 کدگذاری شدهاند. بهمنظور افزایش اعتبار یافتهها از روش زاویهبندی پژوهشگر و چک کردن دادهها از سوی شرکتکنندگان استفاده شده است. نتایج نشان داد که شکلگیری هوش معنوی، فرایندی پیچیده است که از عوامل درونی و بیرونی تأثیر میپذیرد. از آنجا که دادهها حاکی از تغییر و تحول در کنش/واکنش و عواطف و روحیات افراد در یک روند تکاملی با گذشت زمان و تغییر در شرایط زمینهای است، لذا در این مطالعه فرایند بهصورت مراحلی پیوسته و درهم تنیده و مرتبط بههم توصیف میشود. همچنین با توجه به ماهیت کیفی بودن روش، توالی دقیق و مبتنی بر مراحل ثابت برای آن شناسایی نشده است، اما با استنباط از تجارب زیسته و تفاسیر بهعمل آمده از سوی مشارکتکنندگان میتوان گفت که این فرایند با درک اهمیت هوش معنوی آغاز میشود و با الگوپذیری و کسب تجارب معنوی شکل میگیرد و به پیامدهایی میانجامد. در این پژوهش دستیابی به آرامش درونی بهمثابه پدیده مرکزی مفهومپردازی شده است.
Developmental Process of Spiritual Intelligence in High School Students
English Abstract: To understand the process by which Spiritual Intelligence (SI) is developed a group of 21 Tabrizi high school students, along with their teachers and people who interacted with them, were interviewed in a semi-structured way, to the point of data saturation. The collected data were content analyzed and their validity was increased through triangulation and participants’ feedback. Results show that the process of developing SI is rather complex as it is affected by both internal and external factors and consequently can only be described as a set of intertwined stages that their exact order is not fixed, yet with inferences made from the participants’ life experiences and their interpretation of findings, it can be said that the process starts with the realization of the SI’s importance and goes through stages of model selection and gaining of spiritual experiences that lead to consequences among which internal peace and quiet which is conceptualized as the central phenomenon in this research.
Keywords: spiritual intelligence , context , process , consequence , central phenomenon .