چکیده فارسی: توسعه سیاسی از مفاهیمی است که پس از جنگ جهانی دوم در ادبیات توسعه مطرح شده است. برخی توسعه سیاسی را مقدمۀ توسعه اقتصادی دانسته و با نظر به اهمیت جامعهپذیری سیاسی، لازمه تحقق توسعه سیاسی را، توجه جدیتر نظام آموزش و پرورش به آن میدانند. هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان برخورداری کتابهای مطالعات اجتماعی، تاریخ، جامعهشناسی، ادبیات فارسی و معارف اسلامی دوره اول و دوم متوسطه از مؤلفههای توسعه سیاسی است که براساس نظرات گوناگون، آیات و روایات و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران احصا شده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا و رویکرد پژوهش کاربردی است. واحد تحلیل، صفحه، پرسشها و تصویر است که با استناد به روش ویلیام رومی، ضریب درگیری فراگیران با متون درسی محاسبه شده است. برای اندازهگیری تفاوت میان ضرایب درگیری و نحوه توزیع مؤلفهها، از آزمون خی2 استفاده شده است. تحلیل ضرایب درگیری(ISI) به دست آمده، مبین توجه اندک تا مطلوب به مؤلفههای توسعه سیاسی است. آزمون خی 2 نیز نشان داد که هم میان پایههای تحصیلی، تفاوتی معنادار در توزیع مؤلفههای توسعه سیاسی وجود دارد و هم میزان توزیع مؤلفهها در کل محتوا، به طور معناداری نامتوازن است.
Constituents of Political Development as Mirrored in High School Textbooks
English Abstract: Political development is among concepts that appeared in the post WW2 literature. To some such development is prerequisite to economic development and as such requires a much more serious attention by the educational system. Only if the curriculum, of which the textbooks are a major part, focuses on political development, one can hope for economic development. To assess the situation in Iranian educational system, a set of high school textbooks are content analyzed for the constituents of political development, derived from the Iranian constitution and religious texts. Calculation and analysis of the Index of Student Involvement (ISI) revealed a varying degree of attention paid to the said concept. Chi Squared tests also show a significant difference between grades in terms of covering topics related to political development. Furthermore, such coverage was imbalanced across the contents.
Keywords: junior high school , political development , political socialization , highschool , I.R. Constitution .