چکیده فارسی: نظامهای آموزشی کشورهای دنیا در پی پرورش دانش آموختگانی اند که دارای شخصیت پژوهشی باشند تا در عرصه‌های گوناگون از عهدۀ وظایف و الزامات زندگی پیچیده در هزاره سوم بر آیند. از این رو هدف این پژوهش شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های شخصیت پژوهشی است تا از این رهگذر بتوان راهکارهایی مناسب برای پرورش شخصیت پژوهشی دانش آموزان ارائه داد. این پژوهش از نظر ماهیت و هدف کاربردی است و از لحاظ روش اجرا توصیفی-پیمایشی است. روش پژوهش کتابخانه‌ای و کیفی (روش دلفی) و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بوده است. جامعه آماری پژوهش، همۀ اعضای هیأت‌علمی (استادیار، دانشیار و استاد) واحدهای دانشگاهی بودند که از میان آنها 30 نفر به روش نمونه‌گیری مبتنی بر هدف به‌عنوان اعضای پانل انتخاب شدند. با استفاده از تکنیک دلفی و با نظرخواهی از اعضای هیأت علمی و صاحب‌نظران شاخصها مشخص شدند. برای تحلیل داده‌های پرسشنامه و شناسایی و تعیین ابعاد و مؤلفه‌های شخصیت پژوهشی، از آزمون آماری تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. در نتیجۀ ماتریس عاملی چرخش یافته، گویه‌ها‌یی که دارای بار عاملی قوی (بیشتر از 0/4) روی عاملهای دیگر بودند، حذف شدند و در نهایت تعداد 63 مؤلفه در قالب 7 بعد (1. بعد فرهنگ مسئله- محوری؛ 2. بعد وقار علمی 3. بعد کاوشگری4. بعد ارتباطات 5. بعد ارزشیابی 6. بعد سواد فناوری7. بعد اشتراک‌گذاری) استخراج شد که هر بعد با مؤلفه‌های خود در سطح 0/95 ارتباط معنادار دارد. بنابراین با تأکید و تمرکز روی این هفت بعد می‌توان در مدارس به جای تربیت گلخانه ای، شخصیتهای پژوهشی تربیت کرد.
Elementary School Students’ Research Personality and its Dimensions and Constituents
English Abstract: Today’s educational systems across the world are aiming at producing graduates with research personalities in order to meet the challenges facing them in many different domains. However, the dimensions and constituents of such a personality need to be identified and nurtured in order to achieve the goal of developing a research personality in students. To this end, a group of 30 university professors, associate professors, and assistant professors was identified in order to complete a questionnaire constructed based on the opinions of experts on the topic. The data was factor analyzed to explore dimensions and constituents, yielding 7 significant dimensions and 63 constituents. Dimensions are as the following: problem-based culture, scientific dignity, explorative orientation, communication, evaluation, technological literacy, and sharing. Thus, by concentrating on these dimensions the development of research personalities among students can be nurtured.
Keywords: elementary schools , Delphi method , research personality , dimensions and constituents .