چکیده فارسی: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش هوش هیجانی به روش قصه‌گویی بر کاهش کمرویی و ارتقای هوش هیجانی و مؤلفه‌های آن در دانش آموزان دختر دبستانی انجام شده است. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری را دانش آموزان پایه‌های پنجم و ششم دبستانهای دخترانه شهر قم در سال تحصیلی 95-1394 تشکیل دادند. نمونه پژوهش یکی از مدارس ابتدایی شهر قم بود که به‌صورت در دسترس انتخاب شد و 25 دانش آموز کمرو به‌صورت هدفمند انتخاب شدند(با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه تشخیصی- تکمیلی با معلمان) و با جایگزینی تصادفی در گروه آزمایش و کنترل (12نفر گروه آزمایش و 13نفر گروه کنترل) قرار گرفتند. ابزارهای مورد استفاده، پرسشنامه هوش هیجانی کودکان و نوجوانان بار- آن (2000) و پرسشنامه کمرویی کودکان کروزیر (1995) بود. اعضای گروه آزمایش در هشت جلسه 45 دقیقه‌ای، هفته‌ای یک بار، آموزش هوش هیجانی را به روش قصه‌گویی (قصه‌ها را پژوهشگران تهیه کردند و روایی حاصل شد) دریافت کردند، درحالی‌که به اعضای گروه کنترل هیچ آموزشی ارائه نشد. پس از پایان جلسه‌های آموزشی، پرسشنامه‌های مذکور برای هر دو گروه اجرا شدند. برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل کوواریانس تک متغیری و چند متغیری استفاده شد. نتایج نشان داد آموزش هوش هیجانی به روش قصه‌گویی بر کاهش کمرویی (در سطح 0/99 و توان آماری 0/86) و ارتقای هوش هیجانی کلی و مؤلفه‌های آن (درون- فردی، میان- فردی)(در سطح 0/95 و توان آماری 0/66 تا 0/99) در دانش آموزان دختر دبستانی مؤثر بوده است. براین اساس پیشنهاد می‌شود که در محیطهای آموزشی برای غلبه بر کمرویی کودکان آموزش هوش هیجانی با روش قصه‌گویی مورد استفاده قرار گیرد.
Teaching through Storytelling as a Way of Improving Emotional Intelligence and Reducing Bashfulness among Female Students
English Abstract: Emotional intelligence is the ability to control and manage emotions. Bashfulness is an emotional characteristic that could lead to social isolation and impact children’s performance across their developmental years. Learning social skills could help shy students overcome this problem. It has been hypothesized that such skills can be taught through storytelling, and hence, improve children’s emotional intelligence. To test this hypothesis, a group of 25 fifth and sixth grader girls identified by their teachers as shy, were assigned to two groups one of which learned social skills through storytelling while the other did not do anything. Both emotional intelligence and shyness of both groups were assessed before and after the eight 45-minute storytelling sessions. Data analyses show that the emotional intelligence of the experimental group improved and their bashfulness detectably reduced. It is thereby suggested that within the educational environments storytelling be deployed as a way of helping students overcome their shyness.
Keywords: storytelling , emotional intelligence , bashfulness .