نویسندگان:

فاطمه خسروی¹ .

¹دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران

چکیده فارسی: با تحولاتی که در نظام‌های سیاسی مصر، لیبی، تونس و یمن رخ داد، وضعیت حقوق زنان در خاورمیانه و شمال آفریقا در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت. پس از بیداری اسلامی، زنان و فعالان حقوق زن، در تغییر روند مسائل مربوط به عدالت جنسیتی بر حاکمیت آموزه‌های اسلامی بسیار امیدوار شدند. بااین‌وجود، چهار کشور مذکور که پیش‌تر به کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان پیوسته بودند، تغییرات متفاوتی را تجربه کردند. ازاین‌رو، مقاله پیش‌ رو با بهره‌گیری از روش تحلیلی و توصیفی، درصدد بررسی وضعیت حقوق زنان بعد از بیداری اسلامی در کشورهای چهارگانه فوق در چهارچوب حقوق اسلامی و کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان است. طبق یافته‌های پژوهش، اگرچه تونس با چالش‌ها و موانع متعددی مانند حملات تروریستی، بحران‌های اقتصادی، بن‌بست سیاسی و درگیری بین سکولارها و اسلام‌گرایان مواجه بوده است، اما نظام‌ حقوقی اسلام در این دوره، با تقویت حقوق مدنی و آزادی‌های اساسی، شاهد شکوفایی به‌ویژه جنبش‌های اسلامی زنان بوده است. اما مصر با وجود سابقه تاریخی در حوزه حقوق زنان، نتوانسته است از فرصت تغییر رژیم در راستای احقاق حقوق اسلامی زنان بهره‌مند شود. در لیبی و یمن نیز استمرار درگیری و جنگ، منجر به وخیم‌تر شدن وضعیت و جایگاه زنان شده است.

کلمات کلیدی: خاورمیانه ، حقوق زنان ، بیداری اسلامی ، شمال آفریقا ، منع خشونت علیه زنان .