نویسندگان:

علیرضا ابراهیمی¹ ، فاطمه زندی² ، منصوره علیقلی³ ، مهناز ربیعی⁴ .

¹دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی

²استادیار دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی

³دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

⁴دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده فارسی: با توجه به اهمیت درآمدهای مالیاتی در اقتصاد و وجود ریسک های مختلف سیاسی در ایران، در این مطالعه با طراحی یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی نیوکینزین در یک فضای اقتصاد باز، به بررسی آثار تکانه های سیاسی بر درآمدهای مالیاتی پرداخته شده است. سوال اصلی این پژوهش ارتباط رخداد تکانه های سیاسی و شدت اثر آن بر درآمدهای مالیاتی دولت بوده است که بر منبای آن عوامل تاثیر گذار بر آن با تعریف فرضیات شناسایی شد. فرضیات تحقیق برپایه تکانه های تحریم نفت و تکانه های سرمایه گذاری خارجی در نفت است. بر مبنای نتایج بدست آمده، با اعمال یک تکانه تحریم نفتی، تولید و صادرات نفت کاهش می یابد که موجب کاهش عرضه و افزایش نرخ ارز میشود. بر این اساس تورم افزایش یافته و بانک مرکزی سیاست انقباضی در پیش میگیرد و تأمین مالی بنگاه ها کاهش می یابد. بر این مبنا تولید، مصرف، دستمزد و خلق سپرده در اقتصاد کاهشی و درآمدهای مالیاتی که بر پایه این متغیرها دریافت میشود با کاهش مواجه میشود. همچنین بر مبنای اعمال یک تکانه مثب به سرمایه گذاری خارجی در بخش نفت، تولید و صادرات نفت افزایش یافته که موجب افزایش عرضه و کاهش نرخ ارز میشود. براین مبنا نرخ تورم نیز کاهش می یابد و از سوی دیگر بر مبنای سیاست پولی انبساطی و افزایش وام دهی بانک ها و افزایش تأمین مالی بنگاه ها تولید، مصرف و دستمزد نیروی کار تقویت میشود. بر این اساس با تقویت متغیرهای مرتبط با پایه های مالیاتی، درآمدهای مالیاتی افزایش مییابد.

کلمات کلیدی: مالیات ، تکانه‌های سیاسی ، مدل تعادل عمومی پویای تصادفی ، کالیبراسیون .

The effect of political impulses on the country's tax revenue using the DSGE method (Case Study: Islamic Republic of Iran)

English Abstract: دولت‌ها جهت تأمین هزینه‌های خود از منابع درآمدی مختلفی استفاده می‌کنند. در این ارتباط درآمدهای مالیاتی را می‌توان اصلی‌ترین و بهترین ابزار کسب درآمد و منابع مالی برای دولت‌ها برای رسیدن به اهداف خود دانست. کسب درآمد از شیوه‌های دیگر همچون درآمدهای نفتی می‌تواند بر پایه پولی تأثیر مثبت گذاشته و منجر به افزایش خلق نقدینگی در اقتصاد شود، اما مالیات علاوه بر آنکه از جنبه‌هایی همچون خلق نقدینگی در اقتصاد آثار منفی بر جای نمی‌گذارد، به افزایش عدالت و کاهش ضریب جینی نیز کمک می‌نماید . با توجه به اهمیت درآمدهای مالیاتی، بررسی عوامل مختلف تأثیرگذار بر آن نیز از درجه اهمیت بالایی برخوردار است. در میان عوامل مهم تأثیرگزار در این زمینه، تکانه‌های سیاسی در اقتصاد ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. تکانه‌های سیاسی ریسک سیاسی را افزایش می‌دهد. به طور کلی ریسک سیاسی موضوع مهمی در حوزه تجارت جهانی محسوب می‌شود که همواره از آن به عنوان مانعی برای رشد و توسعه اقتصادی کشور نام برده می‌شود. بنابراین به طور کلی، با بهبود وضعیت سیاسی، درآمدهای مالیاتی در اقتصاد افزایش می یابد.