نویسندگان:
ندا یارمحمدی1 ، زهرا هاشمی2 ، حسین زارع3 .1گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
2گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
3استاد گروه روانشناسی. دانشگاه پیام نور، تهران. ایران
چکیده فارسی: زمینه: سالمندی فرآیندی است، که با تغییرات زیاد و متنوع، در بعد شناختی همراه است. بدیهی است که هرگونه نقص و ضعف در این زمینه، منجر به اختلال در عملکرد روزمره فرد سالمند و تبعات جبران‌ناپذیر جسمی، روحی، اقتصادی خواهد شد. روش: بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی توانبخشی مبتنی بر تمرینات شناختی بر کارکردهای شناختی سالمندان انجام شد. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی، با طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون و گروه کنترل بود. جامعه پژوهشی کلیه سالمندان ساکن تهران در منطقه 11به صورت دردسترس و30 سالمند (10زن و 5 مرد در گروه آزمایش، 10زن و 5 مرد در گروه کنترل)، بر‌اساس معیارهای ورود به مطالعه، انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه، گمارش شدند. گروه آزمایش، بسته آموزشی مبتنی بر تمرینات شناختی پاول را در هشت جلسه 45 دقیقه هفتگی دریافت نمودند. ابزارهای پژوهش، شامل آزمون‌های ادنبروک (نرم افزاری)، ویسکانسین (نرم افزاری)، استروب (نرم افزاری)، بنتون (کاغذ و قلم) می‌باشد. دادهها با تحلیل کوواریانس تک متغیره و نرم افزار spss نسخه 24 تجزیه و تحلیل شده‌اند. یافته‌ها: نتایج نشان دادکه بین دو گروه در متغیرهای توجه، حافظه‌کاری، انعطاف‌پذیری شناختی، کنترل‌بازدارندگی و حافظه‌دیداری، تفاوت معناداری وجود دارد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج مبین آن است که، آموزش توانبخشی تمرینات شناختی، موجب افزایش و بهبود کارکردهای شناختی سالمندان می‌شود و می‌توان از آن به عنوان یک روش مداخله ای مؤثر در بهبود کارکردهای شناختی سالمندان استفاده کرد.
The Effectiveness of Cognitive-Based Rehabilitation on Attention, Working Memory, Cognitive Flexibility, Inhibitory Control, and Visual Memory in Older Adults
English Abstract: Aging is a process that is accompanied by many and diverse changes in the three physiological, psychological and sociological dimensions of humans.In the cognitive dimension, cognitive functions such as problem solving, attention, reasoning, organization, planning, memory, response inhibition, impulse control, retention of disposition and change of disposition of learning can be mentioned. According to(Melters 2007), the central part of executive functions includes goal setting, planning, organization of behavior over time, flexibility, attention, working memory and self-regulatory processes. It is obvious that any defect and weakness in these areas will lead to disruption in the daily functioning of the elderly person.The present research was quasi- experimental with pre-test and post-test. The statistical population included all the older adults living in district 11of Tehran city in 2024. The sample of the research included 30 older adults(65 to 80 years old)selected by the convenience sampling method and based on the inclusion and exclusion criteria and randomly assigned to two experimental and control groups.In the research, the Addenbroke’s Cognitive Examination-R ,Wisconsin CardSortingTest (WCST)(software),Stroop test (software),Benton Visual Retention Test(BVRT)(paper and pen) were used. After the pre-test, the rehabilitation program and educating exercises were implemented for the experimental group and then the post-test was conducted for both groups.Covariance analysis and SPSS-24 software were used to analyze the data and examine the hypotheses.The results revealed that by controlling the effect of the pre-test in the post-test stage, there was a significant difference between the control and experimental groups in terms of cognitive functions of elderly(p<.001).